Urte oparoa izan da 2023a Emagin Elkartearentzat, eta datozen lerroetan urteak emandakoa laburbilduko dugu.
Gure lan ildo nagusietako bat hezkidetza eta pedagogia feministaren alorra da. Dakizuenez ikastetxeetan nagusiki autodefentsa feminista eta maskulinitateak landu ditugu. Horrez gain, Euskal Herrian osatu diren hezkidetzaren gaineko hausnarketak egiteko sareetan parte hartu dugu, Sorginlorek antolatutako Hezkidetza kongresuan, Oinherrik haurren parte hartzearen gainean egin duen hausnarketan edota Emakundek hezkidetzaren gainean egin duen ikerketan.
Indarkeria matxistari aurre egiteko ildoa izan dugu bigarren ildo nagusia. Aurten ere, udalerrietan erakunde arteko zein udalerriko erantzun protokoloak garatu ditugu. Gainera, puntu kritikoen ikerketa esparruan aritu gara eta nola ez, jai testuingurutan herriz herri ibili gara, informazio gune, arretarako puntu eta salaketa telefonoarekin.
Aurten ahaidetasun feministak lantzeko mintegiak antolatu ditugu. Aurreko urtean (Ez)amatasunekin izandako arrakasta eta gero, gaian sakontzeko apustua egin genuen eta sare komunitarioak, ahaidetasunak eta zaintzak beste zirkuituen bidez sortzen jarraitzeko hausnarketari ekin diogu. Hiru mintegi egin ditugu, Gipuzkoako hiru herrietan eta oso mamitsuak izan dira. Ikusi besterik ez dago atera dugun liburuxka! Begira!
[Eskuratu nahi baduzue, idatziguzue emailez bulegoa@emagin.eus helbidera, edo instagrameko kontutik. 8 € + bidalketa gastuak. (Iazko liburuxkarekin batera erosita, biak 12 € + bidalketa gastuak).]
Bukatzeko, zaintzaren ildoa ekarri nahi dugu. Urte guztia zaintza eskubide kolektiboak ardaztu duen honetan, Emaginen jarraitu dugu hainbat udalerrietan zaintzak demokratizatzeko lanean sakontzen, dinamizazio lanetan, aholkulari gisa, diagnostikoak edo ekintza planak osatzen, besteak beste. Gainera, Ez dadin bizitza eten liburuxka ere argitaratu dugu Txalaparta eta Iratzar fundazioarekin batera. Hainbat tokitan aurkeztu dute liburua Miren Arangurenek, Ainara Santamariak eta Monika Mendiberrik, eta Iratzar Fundazioaren youtube kanalean ikusgai daude Iratzar kafean Zer dira zaintzak? saioan egindako aurkezpenaren bideoak:
Eta ezin dugu aipatu gabe utzi lanean jarraitu dugula irakurle talde feminista eta antikolonialetan, emakumeen etxeetan, askotariko elkarte zein sindikatuetan ikuspegi feminista txertatzen, emakumeen ahalduntzean, bizikidetzan, kooperazio feministan… Gainean daukagun ofentsiba matxistari ditugun tresna guztiekin aurre egiten jardun dugu, zalantzarik gabe.
Horretan jarraitzeko konpromiso irmoa dugu 2024ean. Horretarako, barrura ere begiratu nahi diogu, eta gure proiektuaren oinarriak sendotzeko, berrikusi nahi dugu gure antolaketa eredua, lan izaera, funtzionamendua eta plan estrategikoa. Emagin bizigarriagoa, gardenagoa eta indartsuagoa sortzea izango da 2024rako gure apustua. Borroka feministak merezi du!
Miren Arangurenek, Monika Mendiberrik eta Ainara Santamariak idatzitako liburuaren aurkezpena.
Ezker eskuin aipatzen da zaintza azkenaldian, baina zuhurtziaz begiratu nahi diogu kontzeptuaren hedapenari; izan ere, edukiz husteko eta ikuspegi feministatik zaintzari begiratzeak duen potentzial eraldatzailea neutralizatzeko arriskua ikusten dugu.
Ahots asko ari dira zaintzari buruz, antolaketa aldatuko dutenaren promesarekin, baina errotik ezer ez dira aldatzen ari. Erakunde publiko batzuen kasua iruditzen zaigu hori, martxan jartzen diren plan askorena, hainbat enpresa pribatuena. Eta arretaz nahi diogu horri begiratu.
Ezinegon batetik eta maitasunetik heldu gara Ez dadin bizitza eten liburua idaztera. Hain zuzen, bizitzari diogun maitasunetik eta bizitza bera arriskuan ikustearen kezkatik. Bizigarritasuna ataka estuan da eta horrek ez gaitu indiferente uzten, ez behintzat guri. Horregatik jo dugu muinera, bizitzaren oinarrian kokatzen diren zaintza lanetara.
Zaintzari buruz hitz egiteko egon daitezke hamaika modu. Hitz egin daiteke era desiragarrian, zaintzarik gabe prekarietatea eta bakardadea gailentzen direlako. Baina hitz egin daiteke bidegabekeriak seinalatuz, gaur egun zaintza lanak antolatuta dauden moduan esplotazio iturri direlako. Guk bi ikuspegiok landi ditugu liburuan, gaur egun batzuen bizitzak besteen etena suposatzen duelako.
Mugimendu feministaren gogoe(te)tatik edan dugu liburu hau idazteko, bai honen gogoetatik eta baita honen gogoetetatik ere. Horrez gain, Hernani, Sakana, Usurbil, Andoain, Zaldibi eta beste hainbat herri zein eskualdetan zaintzaren inguruan abiatutako prozesuetan ezagututako jendearen oihartzuna ere heltzean da orriotara. Bereziki, zaintzaileena, zaintza lanen lehen lerroan daudenena. Hemen biltzen dena, beraz, jardun zabal bat da.
Gure esperientziak emandakotik idatzi dugu, baina baita gure mugetatik ere. Jakitun gara metatzen ditugula pribilegioak eta gurutzatzen gaituztela bereizkeriek, eta kokaleku horretatik egin dugu irakurketa, subjektibotasun horretatik, hori baita errealitatera gerturatzeko dugun modu bakarra.
Liburu honetan ezin izan dugu zaintzak barnebiltzen dituen konplexutasun guztien gainean jardun. Batzuk bildu ditugu, eta horietatik tira egiten jarraitu eta jendarteko askotariko eremuetara zaintzaren gaineko eztabaida eta hausnarketa feminista emateko sortu dugu Ez dadin bizitza eten liburuxka.
Hau da, gure helburua da zaintza politikoki aitortzea, agenden erdingunean jartzeko ahalegina egiten jarraitzea. Gure etxeak, gure elkarteak, sindikatuak, alderdiak, harremanak, enpleguak, denborak… azken batean gure antolaketa soziala nola aldatuko dugun eztabaidatzen jarraitzeko beste aletxo bat jartzea.
Azaroaren 30ean Greba orokor feminista dugu zaintza sistema publiko komunitario baten alde, eta Emagin Elkartetik hori elikatzeko saiakera bat da liburuxka.
Pasa dugu Kale edo Bale mintegien ekuatorea. Azpeitian egin genuen lehenengo geltokia, amatasunaren esperientziak zeharkatzen dituen ondoezak eta erresistentziak ahaidetasun eredu anitzetatik aztertuz. Silvia Agüero, Natalia Gardeazabal eta Parean elkarteko Ohiana Llorente izan genituen bidelagun aipatu gaietan sakontzeko. Azpeitiko Amen Sareko kideek ere elkarrekin egindako ibilbidea partekatu zuten gurekin eta beste behin argi gelditu zen berdinen arteko espazioak arnasa ematen digutela. Erditu osteko hasierako etapan zeuden emakumeak elkartu ziren Azpeitian, garaiko minak, ezinak, pozak, ardurak eta bestelakoak elkarrekin partekatzeko. Ahalduntzen eta beraien buru-gorputzekin konektatzen lagundu zien hileroko topaketa horrek, eta horrelako esperientziak amatasunaren fase guztietara zabaltzearen garrantzia azpimarratu zuten.
Zumaian egin genuen bigarren geltokia. Kasu horretan, fikzioak eta utopiak izan genituen hizketagai. June Baonzaren AMA TA ASUNAK proiektuak ezarri zuen abiapuntua, (ez)amatasunaren gaira hurbiltzeko izan daitezkeen askotariko moduak plazaratuz. Sei bizi-esperientzia kontatzen dituen dokumental batek eta hauetako bakoitzaren gainean egindako irudiek osatzen dute AMA TA ASUNA proiektua. Helburua, amatasunaren ideala deseraiki eta praktika bizigarriagoa egiteko erreferente eta diskurtso anitzak eskaintzea da. Mapa horretatik murgildu ginen gure irudimenak astintzera. Horretarako, Elixabete Imaz, Danele Sarriugarte eta Jule Goikoetxea izan genituen lagun. Hiru ahots, fikzio eta utopiei buruz gogoetatzeko: lehendabizikoak, ahaidetasunen ibilbide antropologikotik; bigarrenak, literaturak emandakoetatik; eta hirugarrenak, bestelako jendarte egitura posibleetatik. Horrela iritsi ginen hain urrun ikusten ditugun geltokiak pixka bat hurbilago sentitzera.
Azaroaren 18an Errenteriako Emakumeen Etxean egingo dugun azken geltokia baino ez zaigu gelditzen bidaia honetan. Absentzia eta eraldaketei helduko diegu egun horretan. Asier Arizkorretak aitatasunez hitz egingo digu, Ula Iruretagoienak zaintzen duten espazioei buruz eta Oihana Etxebarrietak instituzioetatik egiten den politikaz. Horiekin batera, amatasun transnazionalen errealitate gordina ezagutuko dugu “En transito” dokuementalaren bidez, hemen izanik han urrun direlako.
UDAZKENERAKO HIRU MINTEGI ANTOLATU DITUGU, AHAIDETASUNEN, GURASOTASUNEN ZEIN AMATASUNEN GAINEAN HAUSNARTZEN JARRAITZEKO.
Argi dugu: erreprodukzio sozialaren krisi sakon baten aurrean gaude; hots, bizitzak aurrera egiteko eta era duinean erreproduzitzeko erabateko oztopoak ditu. Bizitzaren erreprodukzioa, bazterrean gelditu da, ez da lehenesten, alegia, antolakuntza sozial eta politikoa ez dago bizitzaren mesedetan. Bizitza berrien sorkuntza zein orohar izakion zaintza gizartearen bazterrean gelditu da eta bere tokian kapitalaren metaketa jarri. Zaintza zein ugalketa lanak indibidualizatu dira, feminizatu, merkantilizatu, eta etxeetan zein familia nuklearretan pribatizatu.
Gainera, inkontziente sozial moduko batean murgildu gara, zeinetan ukatu dugun izaki hauskorrak garela, bizitza iheskorra dela, eta zaurgarritasunak definitzen gaituela. Arrakastaren eredua erabateko autonomiarekin lotu dela azpimarratzen dugu, besteen beharrik ez izatearekin. Baina Emaginetik defendatzen dugu, inork ezin duela bakarrik bizi, eta horregatik derrigorrezkoa zaigula autonomia, eta autosufizientziaren ideal neoliberalei aurre egitea, eta aldarrikatzea izaki ororekin halabeharrezko hariak ditugula eta elkar zaindu behar dugula.
Horretarako bidea ere marratzen ausartu gara, eta azpimarratu komunitate indartsuak eratu nahi ditugula, elkarren babesa sentituko dugun ingurua sortu eta bizitza bizigarriagoa egingo diguten sareak hauspotu. Ez ditugu kriantzak, familiak, afektibotasunak, gurasotasunak eta zaintzak indarkeriaz josita dauden egituretara mugatu nahi, ez ditugu bizitzaren bizigarritasuna familia nuklear heterosexuala ardatz duen antolaketara itxi nahi. Eta noski, ez dugu nahi mugatu odoleko senidetasun harremanetara. Hortik harago sortu nahi ditugu ahaidetasunak.
Horri guztiari buruz hausnartzeko tartea hartuko dugu zaintza duinen aldarrikapenak bustiko duen udazkenean. Hiru mintegi antolatu ditugu urriaren 7an Azpeitian, urriaren 21ean Zumaian eta azaroaren 18an Oreretan, eta honako galderak nahiko genituzke erantzun: Nolako erreferenteak behar ditugu ahaidetasunak feminismoruntz biratzeko? Nola indartu ditzakegu senidetasun iruditeria berriak? Zein dira erditzen diren gorputzen beharrak? Nola egin aurre gizonen absentziari? Nolako interpelazioa egin behar dugu? Amatasunak dakarren bakardadearen aurrean nola egin kriantza komunitarioa feminizazioan berriz ere erori gabe? Nola erreferentzializatu ez-amatasun kontziente eta politikoak? Zein paper izan behar dute horretan guztian erakunde publikoek, merkatuek, komunitateek?
Egitaraua oparoa antolatu dugu egun bakoitzean, hizlari paregabeekin:
Mintegia: Amatasunen ondoezak eta erresistentziak. Azpeitian. Urriaren 7an. Azpeitiko emakumeen txokoa.
9:00 Ate irekiera.
9:45 Egungo muga eta ondoezak: Parean Elkartea, Silvia Agüero Fernández, Natalia Gardeazabal Díez.
11:45 Atsedena.
12:15 Gure minak sendatzen: Azpeitiko Amen Sarea.
13:30 Itxiera.
Mintegia: Ahaidetasunen fikzioak eta utopiak. Zumaian. Urriaren 21ean. Zumaiako emakumeon* Etxea
9:00 Ate irekiera.
9:45 Ama ta Asunak: erakusketa, dokumentala eta solasaldia. June Baonza Pagaldai.
Jaien testuinguruan Indarkeria matxisten prebentzioan formazioa ematen aritu gara hainbat herrietako txosna batzorde, tabernari, udaletxe eta bestelako eragileekin. Formazio hauetan hausnarketa gune bat sortzen dugu, bertan kolektibo ezberdinetako eragileekin indarkeria matxistaren tokiko protokoloa landu eta indarkeriaren adierazpen ezberdinen aurrean “nola jokatu” adosten ibili gara. Prebentzioa, esku hartzea eta erantzun sozial argi eta koordinatu bat izatea oso beharrezkoa baita. Baita autodefentsa feminista tailerrak ere. Horrez gain, gizonekin pribilegioen lanketa ere landu dugu. Aurten Beran, Orion, Oreretan, Lezaman, Lezon…egon gara eta Urnietan eta Araitzen egongo gara!
Izan ere, Indarkeria matxistarik gabeko jaien alde lanean jarraituko dugu!
Webgune honek berezko eta hirugarrenen cookie-ak erabiltzen ditu nabigazioa optimizatzeko eta lan analitikoak egiteko. Informazio gehiago nahi izanez gero, gure Cookie politika irakurri dezakezu.OnartuUkatuCookie politika